Epoha milijardera bliži se prekretnici – uskoro ćemo vidjeti prve bilionere na svijetu. Prema godišnjem izvještaju Oksfama o globalnoj nejednakosti, pet ljudi će vjerovatno dostići bogatstvo od najmanje bilion dolara (1.000 milijardi) u narednoj deceniji.

Najbogatiji čovek svijeta, Elon Musk, izvršni direktor Tesle i SpaceX-a, čije se bogatstvo procjenjuje na preko 430 milijardi dolara, prvi će preći ovaj prag, i to za manje od pet godina. Ubrzo će mu se pridružiti osnivač Amazona Džef Bezos, osnivač Oraclea Lari Elison, izvršni direktor Mete Mark Zuckerberg i predsjednik LVMH-a Bernar Arno sa porodicom.

Izvještaj je objavljen uoči Svjetskog ekonomskog foruma u Davosu, gdje se okupljaju najbogatiji ljudi i svjetski lideri. Prema Oksfamu, 2024. godina bila je posebno unosna za najbogatije pojedince i porodice, zahvaljujući rastu američkog tržišta akcija. 

U Sjedinjenim Američkim Državama, gdje živi 816 milijardera, njihovo zajedničko bogatstvo poraslo je za 1,4 biliona dolara. Oksfam ističe da bi čak i ako bi najbogatijih 10 muškaraca izgubilo 99% svog bogatstva, oni i dalje ostali milijarderi, prenosi CNN. 

Nasledno bogatstvo i porezi

Oksfamov izvještaj ukazuje i na to da više od jedne trećine bogatstva milijardera dolazi iz nasljedstva. Godine 2023. po prvi put je više milijardera steklo bogatstvo nasljedstvom nego sopstvenim preduzetništvom. Takođe, svih 17 milijardera mlađih od 30 godina naslijedilo je svoje bogatstvo.

Nasljedstva postaju sve veći problem zbog poreskih olakšica. U dve trećine zemalja nasljedstva direktnim potomcima uopšte nisu oporezovana, dok je u SAD porez na nasljedstvo dodatno oslabljen. Oksfam upozorava da će, bez intervencija, svijet doživjeti najveći prenos bogatstva u istoriji, koji je uglavnom „nezaslužen i slabo oporezovan“.

Uticaj na politiku

Uz ekonomsko bogatstvo, raste i politička moć bogatih. Kao primjer, Oksfam navodi novu Trampovu administraciju, u kojoj se nalazi skoro desetak milijardera, što je čini jednom od najbogatijih u istoriji.

Elon Musk, koji je uložio preko 260 miliona dolara u Trampovu kampanju 2024. godine, postao je ključni savjetnik novoizabranog predsjednika i vodi odjeljenje za „Efikasnost Vlade“.

Prije odlaska sa funkcije, Joe Biden je upozorio na opasnosti koncentracije bogatstva: „Oligarhija ekstremno bogatih ljudi pijreti našoj demokratiji, pravima i slobodama, ali i pravednoj šansi za sve“.