Prvi put od kada Bosna i Hercegovina učestvuje u instrumentu pretpristupne pomoći Evropske unije, jednom entitetu sredstva financijske pomoći su odobrena, dok drugom nisu. RS će ostati uskraćena za bespovratna sredstva EU, dok je Federaciji odobreno 298 miliona eura. Ekonomske sankcije i jasna poruka vladajućoj strukturi RS-a od Evropske unije dovoljan su razlog za najavu novih blokada.

Nakon što Evropska komisija RS-u nije odobrila sredstva finansijske pomoći za jedini projekat s kojim su aplicirali nižu se reakcije, najprije političke - i iz Federacije i iz RS-a. Dok jedni tvrde da je ovo jasna poruka antidejtonskim politikama, drugi najavljuju blokade u radu državnih institucija.

“Ovo je poruka, naravno, Miloradu Dodiku još jednom da shvati da zaista cijeli entitet, bh. entitet RS ovakvim načinom ide u izolaciju”, istakao je Elmedin Konaković, ministar vanjskih poslova BiH (NiP).

Odlukom Evropske komisije nezadovoljni su političari iz bh. entiteta RS.

“Nikako dobro, loša poruka, ali vjerovatno i rezultata nečega što svjedočimo svih ovih dana”, rekao je Branislav Borenović, zastupnik PDP-a u Zastupničkom domu BiH.

“Ovo će debelo odmoći, ali to je sad pitanje za vlasti iz RS-a na koji način obezbijediti svoj dio kolača”, naveo je Mladen Bosić, zastupnik SDS-a u Zastupničkom domu BiH.

“Taj pritisak i pokušaj da oduzimanjem novca nasilu natjeraju predstavnike RS-a da igraju po njihovim pravilima sigurno neće uspjeti”, poručila je Sanja Vulić, predsjednica Kluba SNSD-a u Zastupničkom domu BiH.

Premijer Federacije BiH Nermin Nikšić također se oglasio nakon što je EU odobrila finansijska sredstva Federaciji, navodeći da je “puno ljudi na odgovornim funkcijama koji se vode politikom blokada, svađa, podjela i sukoba”.

Na sve to izričit je predsjednik Vlade RS-a Radovan Višković, koji prijeti jedinim alatom koji RS koristi godinama - novim blokadama.

“Ne može EU reći da malo hoće da pomaže Srpsku, a malo neće. U Parlamentarnoj skupštini neće biti odobreni projekti ni za Federaciju ukoliko ne budu za Srpsku”, naveo je Višković.

I dok političari RS-a  negoduju zbog odluke Evropske komisije, iz Direkcije za evropske integracije navode da jedini projekat za koji je RS aplicirao nije odobren jer dio potprojekta u okviru zahtjeva nije bio spreman. Radi se o projektu koji je vezan za vodovod i kanalizaciju koji traje već duže od deset godina i za koji je Evropska komisija ranije dodjeljivala sredstva.

“Projekt koji traje već duže od deset godina i projekt kojim je Evropska komisija i davala sredstva, tako da projekat je ranije dobivao grant sredstva. Ovaj put uglavnom zbog toga što je zahtjev za grant nije pokrivao sasvim spremne projekte”, kaže Sabina Dizdarević, koordinatorica za WBIF u DEI.

Nakon brojnih upozorenja upućenih vladajućim strukturama RS-a, koji zvaničnicima u RS-u nisu značila ništa, EU odlučila se na ekonomske sankcije, navodi struka.

“Iako u obrazloženju stoji da prijavljeni projekti iz RS-a ne ispunjavaju određene kriterije koje zahtjeva Evropska komisija, ipak mislim da se tu radi o jednom konkretnom vidu ekonomskih sankcija i snažnoj političkoj poruci vladajućoj strukturi u RS-u da je takvo političko ponašanje neprihvatljivo”, kaže za FTV Elmir Sadiković, profesor na FPN UNSA.

A da su nove blokade bh. institucija praktično moguće, potvrđuje činjenica da u IPA programima sudjeluje država, zbog čega će biti neophodna saglasnost državnih vlasti, samim tim i političkih predstavnika u RS-u, što će se najviše odraziti na bh. građane.

“Svaki oblik političkih trvenja unutar Bosne i Hercegovine je nešto što šteti poslovnom imidžu Bosne i Hercegovine. Nepotrebno je da građani ispaštaju za ponašanje političara”, stava je ekonomski analitičar Zoran Pavlović.