Usvajanje Nacrta o zakona o NVO u Republici Srpskoj, u javnosti nazvanog i "zakon o stranim agentima" nastavak je pritiska na nevladine organizacije i uopšte civilno društvo u Srpskoj, smatra Dejan Lučka, direktor Banjalučkog centra za ljudska prava.

On je u izjavi za Srpskinfo istakao da je ovaj zakon nepotreban i da služi kao samo još jedan alat u ataku vlasti u RS na građanska prava i slobode.

Podsjećamo, vlada je utvrdila nacrt ovog zakona, kojim se, između ostalog, one NVO koje primaju donacije iz inostranstva, na neki način targetiraju kao “strane agenture”.

"Izgleda da je problem kada neko iz nevladinog sektora dobija novac iz inostranstva, ali kada institucije dobijaju novac iz istih izvora, to se ne problematizuje. Inače, nevladine organizacije dobijaju procentualno mnogo manje novca iz inostranstva, nego institucije", kaže Lučka za Srpskainfo.

On podsjeća da je postojećim Zakonom o udruženjima i fondacijama RS, prije više od 20 godina zabranjeno političko, odnosno stranačko djelovanje NVO u Srpskoj.

"Postojećim zakonom su već regulisane i mnoge druge stvari, poput podnošenja finansijskih izvještaja nadležnim organima, tako da je donošenje još jednog zakona, bar sa stanovišta prava, bilo nepotrebno", smatra Lučka.

Govoreći o Nacrtu zakona o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizacija u RS, Lučka kaže da bi bilo “zanimljivo, mada totalno nepotrebno i nelegitimno”, preispitati ko sve u RS “dobija novac” iz inostranstva, odnosno ko su “strani agenti”.

"Kad vlasti u RS već žele da idu u regulisanje toga od koga i kome dolazi novac, trebalo bi i da se reguliše da, na primjer, bilo koja nevladina organizacija, bilo koja javna institucija, bilo koja politička partija, koja je od 1990. primila novac od stranaca, kao donaciju, poslovnu transakciju ili nešto treće budu označeni kao 'strani agenti'", kaže Lučka.

Kad bi se takav spisak objavio, kaže, bio bi jako zanimljiv i na njemu bi se našle, između ostalog vodeći političari u Srpskoj, koji su donacije ili druga davanja primali bilo kao predstavnici partija ili funkcioneri.

"Bilo je tu i besplatnih putovanja, studijskih posjeta, učešća u projektima. Kada bi svako ko je na bilo koji način “uzeo pare od stranaca”, bio označen kao “strani agent”, imali bi situaciju: da bi se cijela ili skoro cijela vlast i opozicija našla na tom spisku", kaže Lučka.

Ako se stvar posmatra na ovakav način, odnosno na način kojim se NVO tretiraju u nacrtu novog zakona, onda bi se na spisku “stranih agenata” našle i sve ili skoro sve institucije, sudovi, tužilaštva, ogroman broj privrednih društava i političkih partija, kao i ljudi zaposleni u njima.

"Tako bismo taman sav ovaj besmisao doveli do savršenstva", poručuje Dejan Lučka.