Podgorička skupština izglasala je ujedinjenje Crne Gore s Kraljevinom Srbijom 26. novembra 1918. godine. Dogodilo se to samo 15 dana nakon završetka Prvog svjetskog rata. Skupština je proglasila bezuvjetno ujedinjenje, što je predstavljalo sumnjiv način pridruživanja drugoj državi.

U Prvom svjetskom ratu, Kraljevina Crna Gora i Kraljevina Srbija bile su saveznice. Tokom ratnih zbivanja, austro-ugarske jedinice su okupirale Crnu Goru. Kralj Nikola I. Petrović je s dijelom crnogorske kraljevske vlade, uoči kapitulacije, napustio zemlju i preko Italije stigao u Francusku.

Nakon ratnih preokreta, Austro-Ugarska je 1918. došla u situaciju da je morala braniti svoj opstanak na zapadu i držanje Crne Gore nije više bio prioritet, zbog čega ondje više nisu bile njihove snage. Na crnogorskom bojištu dolazi do nevjerovatnog preokreta. Sazvana je nelegalna Podgorička skupština, jer je nije sazvao postojeći Parlament Crne Gore, niti crnogorski vladar. Skupština je sazvana u Podgorici, a ne u glavnom gradu Cetinju.

Neustavno je i ime skupštine. Crnogorski ustav poznavao je samo Narodnu skupštinu, dok je skupština koja je donijela nelegalne odluke nazvana Velika narodna skupština, po uzoru na srpski ustav. Konačno, 11 novembra donijeta je odluka o ujedinjenje Srbije i Crne Gore. Mnogi članovi crnogorske narodne skupštine sudjelovali su u radu tog nelegalnog tijela, a neki su se čak zanosili mišlju da se Narodna skupština nazove imenom Srpske narodne skupštine na Cetinju. To je spriječio kralj, a pomoć mu je pružio Mihajlo Vučinić iz plemena Pipera.

No, velikosrpskom scenariju nasjeli su mladi ljudi, a među njima su se isticali Marko Daković te kasniji patrijarh Srpske pravoslavne Crkve Gavrilo Dožić. Temeljem te odluke snage Vojske Kraljevine Srbije i četničkih grupa koje je predvodio Kosta Pećanac okupirale su do konca 1918. neovisnu državu Crnu Goru.

Dotadašnji crnogorski kralj Nikola I. Petrović Njegoš nalazio se u tom trenutku u Francuskoj, a zatim je u egzilu i ostao. Preminuo je dvije i pol godine kasnije kod Antibesa na Azurnoj obali. Njegova kći Ljubica (Zorka) udala se za Petra Karađorđevića, kasnijeg srpskog kralja.

Upravo je kralj Petar, Nikolin zet, postao prvi vladar Crne Gore iz dinastije Karađorđevića nakon kontroverznog ujedinjenja tih dviju država. Crnogorski je kralj Nikola I. Petrović Njegoš tako ostao bez prijestolja, a ranije je bio pristalica ujedinjenja tih dvaju zemalja, no, računao je kako će se upravo on naći na zajedničkom prijestolju.

(SB)