Piše: Andrej NIKOLAIDIS (CdM)

Sjećate li se teze po kojoj je Crna Gora „mala Ukrajina“? Ta je analogija išla od, ili pak sve do vrha SPC u Crnoj Gori: izrekli su je i mitropolit Joanikije i njegov brat, aforističar. Evo: https://www.cdm.me/politika/skandalozno-micovic-najavljuje-ukrajinski-scenario-za-crnu-goru/

Ama sjećate se toga. Ono: kao što Ukrajinci, navodno, ne postoje, nego su odnarođeni Rusi – tako navodno ne postoje ni Crnogorci, koji su Srbiji ono što su Ukrajinci Rusiji. Logika je vazda, pa i ovdje neumoljiva: da bi vam neko mogao reći da ne postojite – najprije morate postojati. Time što vam se neko obraća, makar da bi vas negirao, on vas zapravo potvrđuje. Da budem brutalno sarkastičan: da Ukrajinaca nema – nad kim bi Rusi sada činili ratne zločine?

Teza o Crnoj Gori kao „maloj Ukrajini“ je, naravno, bezumna i otrovno zlonamjerna; zasnovana na pogrešnim premisama koje je dodatno izobličila velikodržavna ideologija. I prije svega zloslutna – tim prije što je izrečena dok Rusija ubija i ruši po Ukrajini. Pa bi se, ko biva – niko ne veli, ali eto, implicitno – i ovdje moglo desiti isto.

A moglo bi se zbiti i nešto drugo. Da Crna Gora postane „mala Gruzija“.

Jer, vidite: i Gruzija je bila na „evropskom putu“. Jednoglasnom odlukom lidera svih 27 članica EU, Gruziji je 23. juna 2022. otvorena evropska perspektiva. Izvolite: https://neighbourhood-enlargement.ec.europa.eu/european-neighbourhood-policy/countries-region/georgia_en

Rusija, koja Gruziju vidi kao prostor svog uticaja, reagovala je brzo i efikasno. Dvije godine i koji mjesec kasnije, na izborima su pobijedile proruske snage. Proevropska opozicija osporava rezultate izbora, no oni su, realno, održani prema najvišim putinovskim standardima. Što podrazumijeva da su potvrdili tezu da je na izborima u logoru uprava siguran pobjednik.

I građani Gruzije su, vidite, kao što to čine i građani Crne Gore, snažno podržavali ulazak zemlje u EU. Po istraživanju koje je koliko prošle godine sproveo NDI, čak 79 posto građana Gruzije željelo je u EU. NDI je rezultate istraživanja 11. decembra 2023. objavio pod trijumfalnim naslovom punim evropskog optimizma: „Građani Gruzije ostaju posvećeni članstvu u EU; nacija ujedinjena u snu i dijeli izazove“. Evo: https://www.ndi.org/publications/ndi-poll-georgian-citizens-remain-committed-eu-membership-nation-united-its-dreams-and

A onda su, rekosmo, na izborima održanim juče pobijedili prorusi.

Da se u Crnoj Gori ne bi desilo isto kao u Gruziji – da se anketna masovna podrška građana EU integracijama na izborima pretvori u podršku proruskim partijama – važno je iskoristiti šansu koju Crna Gora sada ima da istorijski posao EU integracija privede kraju. Ukoliko obećanje o skorom članstvu Crne Gore u EU ne bude realizovano, utoliko više što su nade dignute u stratosferu a EU-optimizam zvaničnika djeluje kao vatromet nad Podgoricom, euforija bi lako mogla skliznuti u rezignaciju. Tamo gdje su velike nade, veliko je i razočarenje. A to znači: enter Moskva. Uz tradicionalno snažan proruski sentiment u Crnoj Gori i razvijenu mrežu proruskih partija, od kojih su mnoge, i to one najjače već u vlasti, rusko preuzimanje Crne Gore na nekim budućim izborima nalik onima u Gruziji čini se prije kao izvjesnost nego kao crna mogućnost.

To znači da je misija ambasadora EU u Crnoj Gori Johannna Sattlera sve samo ne turistička. Pokazalo se, naime, da su EU integracije slične tenisu: najteže je, naime, završiti meč.

Znači, još, da je svako snaženje Andrije Mandića i preimenovanog Demokratskog fronta korak bliže ka gruzijskom scenariju u Crnoj Gori. Jer Andrija Mandić je tempirana bomba na evropskom putu Crne Gore. I nije jedina.