Astronomske cijene najma u gradskim centrima širom Evrope i dalje rastu, a samo pet evropskih gradova ima prosječne najamnine ispod 2.000 € za trosobni stan, prema novom izvještaju Deutsche Banke, piše Euronews, prenosi zagrebački Index.

Kako cijene najma unutar EU nastavljaju rasti, najveći skok troškova u posljednjih pet godina zabilježen je u jugozapadnoj i istočnoj Evropi. To pokazuje nedavno izvještaj Deutsche Banke koje je analiziralo 67 gradova širom svijeta, od čega 28 evropskih.

Prema Eurostatu, cijene kuća porasle su za 27,3% između prvih kvartala 2020. i 2025., dok su najamnine porasle za 12,5% u periodu od juna 2020. do juna 2025. No ovo izvještaj navodi da su porasti najma u gradskim centrima bili znatno veći od tog prosjeka.

Atena najjeftinija, London najskuplji

U 2025. mjesečna najamnina trosobnog stana u centru 28 evropskih gradova kreće se od 1.080 € u Ateni do 5.088 € (ili 4.278 £) u Londonu. Evropski gradovi mogu se grupisati u tri kategorije prema nivou najma:

Nakon Londona, najskuplja mjesta za najam u Evropi su Zürich, Ženeva i Amsterdam, svi iznad 3.800 €. Švicarski gradovi su najskuplji, s najamninama preko 4.250 €. Dublin, Luksemburg, Pariz, Kopenhagen i Minhen također imaju visoke najamnine, svi iznad 3.000 €. "Ti gradovi su velika finansijska, politička ili međunarodna središta, što stvara veliku potražnju za stanovima."

Nekoliko razvijenih gradova ima najamnine u srednjem rasponu od 2.000 do 3.000 €. Milano, Edinburgh i Lisabon nalaze se na gornjoj granici tog raspona. Madrid, Stockholm, Berlin, Frankfurt i Barcelona malo su pristupačniji, s prosječnim najamninama od oko 2.500 €. Birmingham, Brisel, Beč i Prag bliži su nivou od 2.100 €. "Ti gradovi nude relativno niže troškove života u poređenju s vrhom liste."

Samo pet gradova ispod 2.000 eura

Samo pet evropskih gradova iz ovoga istraživanja ima prosječne najamnine ispod 2.000 €. Osim najjeftinijih, Atene, tu su i Budimpešta (1.225 €), Istanbul (1.614 €), Varšava (1.881 €) i Helsinki (1.928 €).

"Ovi podaci ukazuju da zapadna i sjeverna Evropa imaju najviše najamnine", piše Euronews. "Jaka gospodarstva, visoki životni standard i manjak stanovanja glavni su faktori tih gradova." Južna i srednja Evropa imaju raznolike nivoe najma, dok su istočna i jugoistočna Evropa i dalje najpristupačniji dijelovi kontinenta.

Kad se u izvještaj uključe neevropski gradovi, New York se izdvaja s prosječnim najmom od 7.676 € (8.388 $), dok je Kairo najjeftiniji s samo 377 €. Prosječne najamnine u centrima grada u Dubaiju i Sydneyu prelaze 4.000 €, što ih čini skupljima od većine evropskih gradova. Najamnine u Torontu, Seulu, Tokiju, Moskvi i Šangaju spadaju u srednji raspon od oko 2.500 €.

Najamnine za jednosobne stanove u centru

Najamnine za jednosobne stanove u centru uglavnom slijede isti obrazac kao za trosobne. Međutim, neki gradovi mijenjaju mjesta na ljestvici. Omjeri cijena također se razlikuju. Ipak, London (2.732 € ili 2.297 £) i dalje ostaje najskuplji u Evropi, dok su Atene (595 €) najjeftinije.

Općenito, jednosobni stanovi koštaju otprilike polovinu od trosobnih. Taj udio raste na 64% u Oslu i 62% u San Franciscu, ali pada na 37% u Seulu. "Zato San Francisco nadmašuje London u cijenama najma jednosobnih stanova globalno."

Gdje je cijena najma najviše porasla?

Izvještaj prikazuje podatke u američkim dolarima, no mi smo ih pretvorili u eure radi poštene usporedbe. Promjene se mogu razlikovati kada se promatraju u lokalnoj valuti.

Između 2020. i 2025. mjesečna najamnina trosobnog stana u centrima gradova Evrope povećala se između 3% u Helsinkiju i 206% u Istanbulu. Općenito, južna i istočna Evropa doživjele su najveće poraste najma. Lisabon (81%), Prag (73%) i Edinburgh (71%) slijede Istanbul, svaki s povećanjima iznad 70%. Najamnine su također značajno porasle u Španiji – za 65% u Barceloni i 59% u Madridu. Atena i Varšava bila su još dva evropska grada koja su zabilježila tek nešto više od 50% povećanja.

Veliki gradovi, veći troškovi

Za jednosoban stan u centru, najveći i najmanji porasti najma u Evropi između 2020. i 2025. i dalje su bili u Istanbulu (191%) i Helsinkiju (18%). Porast u Helsinkiju bio je veći u poređenju s onim za trosobni stan (3%).

U nekim gradovima, porast najma bio je izraženiji za trosobne stanove – poput Istanbula (za 15 postotnih poena više), Praga (23 pp) i Amsterdama (10 pp). Drugi gradovi zabilježili su veće poraste za jednosobne stanove, uključujući Milano (20 pp) i Varšavu (10 pp).

"Veliki gradovi, veći troškovi stanovanja" pokazuje kako cijene stanovanja mogu znatno varirati unutar jedne države. Na primjer, "stanovanje u Londonu 50% je skuplje od britanskog prosjeka."