Rusko protivljenje zabrani negiranja genocida u BiH i patroliranje njihovog ambasadora u Srbiji Aleksandra Bocan-Harčenka sa srbijanskim vojnim snagama duž granice s Kosovom ogolilo je “zlu namjeru” ove zemlje na Balkanu. Ruske aktivnosti na Balkanu su sinhronizovane sa aktivnostima onih koji žele implementirati ideju o “srpskom svetu” pri čemu iz Rusije dolaze jasni signali da su opet spremni podržati, pa čak i učestvovati u novim zločinačkim poduhvatima. Kosovo, Crna Gora i BiH na meti su ruskih i srpskih apetita. 

Svojom ophodnjom duž granice između Srbije i Kosova ruski ambasador Harčenko se nedvosmisleno svrstao na jednu stranu i pokazao da ne gura Moskva Srbiju u novi kosovski spor samo diplomatskom potporom, nego i živopisnom terenskom aktivnošću. Ko želi biti objektivan to je ista ona strana koja je na Kosovu činila ratne zločine. Ponašanje ruskog ambasadora ne čudi ako se sjetimo sramnih službenih Twitter naloga ruskog Ministarstva vanjskih poslova i raznih ruskih veleposlanstava po svijetu koji su dijeljeni povodom obilježavanja "NATO-ove agresije na Jugoslaviju”. Koliko je Rusima stalo do istine otkrile su slike na pojedinim nalozima a koje nisu imale nikakve veze sa bombardovanjem.

Tako su Rusi kao srpsku žrtvu prikazali razaranja Vukovara u agresiji JNA i paravojnih srpskih postrojbi na Hrvatsku te progon kosovskih Albanaca koje je NATO zapravo spasio od etničkog čišćenja u režiji Miloševićeva režima. Bizarno i frankeštajnski!

Jasno je da Moskva širi svoj utjecaj u nestabilnim društvima jugoistočne Europe, pritom podržava aktere koji ciljano podrivaju procese demokratizacije. Cilj je da se spriječi integracija ove regije u EU. Ambasador u Rusiji je jedan od ključnih ljudi za to, a prije Srbije stolovao je i u BiH. Njegov dolazak zaslužan je za promjenu dotadašnje pasivne ruske pozicije na Balkanu. Čim se Harčenko raskomotio u BiH, Republika Srpska, koja je do maja 2014. godine podržavala produženje mandata EU snaga u BiH, pozvala je, kakve li koincidencije, na njihovo povlačenje. Harčenko je uspio predsjednika SNSD-a Milorada Dodika koji je na vlast došao zahvaljujući američkim tenkovima okrenuti na stranu Rusije.

Činjenica je da se ruski zvaničnici nikada nisu ogradili od “slavljenja” ruskih plaćenika koji su tokom rata u BIH bili na strani zločinaca. Jasna je potreba entitetskih zvaničnika da javnosti (domaćoj i stranoj) demonstriraju da i danas imaju podršku „ruske braće“, kako su je imali i u ratu, te da su te veze i ljubav neraskidivi i ubuduće. S druge strane, politički nemudro otkrivaju se razni oblici ruske podrške srbijanskoj agresiji na BiH, što danas nije nebitno u razotkrivanju aktuelnih ruskih djelovanja na Balkanu putem „kulturnih centara“, „humanitarnih organizacija“ i slično.

Podaci govore da su ruski dobrovoljci dolazili u manjim ili većim grupama u Beograd i čak sa naoružanjem, a među njima je bila galerija likova od potpunih vojnih diletanata, kriminalaca i avanturista do vrhunskih profesionalaca sa raznih ratišta. Prihvatni centri u Srbiji bili su u kasarnama u Batajnici, Bubanj Potoku, u krugu fabrike „Zorka“ u Šapcu, na Petrovaradinu kod Novog Sada, u vojnom objektu na Tari itd. Zatim i na okupiranim područjima u Podrinju, oko Zvornika, Višegrada, Bratunca, u Sokocu i oko Sarajeva odakle su se uključivali u ofanzivna djelovanja.

Rusi su opet u ofanzivi na Balkanu, a umjesto puški koriste srpske političare željne moći i uvjerene da će tako sebe spasiti od odgovornosti za kriminal koji su počinili. Rusija tako strateški koristi greške Europske unije, koja se godinama oslanja na politiku povlađivanja korumpiranim elitama na zapadnom Balkanu. Tako se podržavaju „stabilokracije" s autoritarnim političarima, dok su održive demokratske reforme ostale po strani.

Zemlje zapadnog Balkana su danas, s manjim izuzecima, više Eldorado za radikalizaciju, nego mjesta koherentne veze sa Zapadom. Rezultat toga je da mnogi demokratski nastrojeni akteri teško mogu da Brisel shvatiti kao strateškog partnera. Građanski aktivisti i aktivisti za ljudska prava se žale da ih je EU ostavila na cjedilu u borbi protiv kriminalnih klanova – to je popriličan gubitak reputacije za Brisel, koji se tokom korona-krize dodatno povećao.

Zahtjevi Rusije da se povuče Inzkov zakon o zabrani negiranja genocida nije ništa drugo do udar na temeljne vrijednosti EU zasnovane na pravu i pravednosti.

Piše: Ernad Metaj/NAP.ba