Koristeći novu, revolucionarnu tehnologiju, naučnici su uspjeli otkriti ranije nepoznate detalje na drevnim etrurskim zidnim slikarijama. Izvorno, bile su precizne i pune zanimljivih pojedinosti, ali je s vremenom znatan dio boje izbrisan pa su podsjećale na nejasne mrlje.

“Činilo se da je gubitak boje značio i gubitak sadržaja, odnosno motiva na tim slikarijama, i to zauvijek. Srećom, pronašli smo rješenje za taj problem”, ispričala je voditeljica restauracije Gloria Adinolfi, arheologinja s naučnog instituta “Pegaso Archeologia Arte Archeometria”. Stručnjakinja je objasnila da različite nijanse propadaju različitom brzinom. “Zeleni pigmenti se, u načelu, vrlo brzo razgrađuju, dok crveni, poput okera, imaju puno duži vijek trajanja.

To kod neupućenih promatrača stvara pogrešnu percepciju: čini se da su etrurske slikarije crvenkasto-smećkastih tonova, a zapravo su koloristički bile puno bogatije.” Kako bi otkrili pravu hromatsku shemu ovih artefakata, ali i ranije skrivene detalje na njima, naučnici su koristili tehnologiju poznatu pod nazivom “multiiluminacijska hiperspektralna ekstrakcija” (MHX), koja uključuje stvaranje brojnih fotografija u vidljivom, infracrvenom i ultraljubičastom spektru svjetlosti te njihovo procesiranje pomoću statističkog algoritma koji su razvili naučnici iz Pise.

Ovom tehnologijom mogu se detektirati čak i boje poput “egipatske plave”, pigmenta korištenog u drevnom Egiptu, vrlo podložnog zubu vremena. Tom metodom analizirane su crtarije u čuvenoj “Grobnici majmuna” (nazvana je tako, jer jedan grobni spomenik prikazuje majmuna na drvetu), te artefaktima sa prizorima iz zagrobnog života. Detalji koji su se pojavili pred očima arheologa, upravo su fantastični, izgledaju kao da je neko zamućenu digitalnu fotografiju maksimalno izoštrio.

Stručnjaci vjeruju kako će korištenje ove metode dovesti do novih spoznaja o svakodnevnom životu Etruščana, tajanstvenih prastanovnika Apeninskog poluotoka. Zna se da ovi ljudi nisu bili srodni ostalim evropskim narodima. Odakle su tačno došli i danas je velika historijska zagonetka.

(SB)