Sekretarijat za finansije saopštio je da je na crnu listu stavljeno 16 pojedinaca i pet entiteta zbog poteza Lukašenkove vlade koji su doveli do "eskalacije nasilja i represije, uključujući i prinudno preusmeravanje komercijalnog leta Ryanair-a i hapšenje novinara Romana Prataševiča.

"SAD i partneri neće tolerisati produžene napade na demokratiju i neprestano gušenje nezavisnih glasova u Bjelorusiji", saopštila je Andrea Gacki, direktorica Kancelarije za kontrolu strane imovine u okviru Sekretarijata za finansije.

Meta sankcija su bliski saradnici Lukašenka, naveo je Sekretarijat za finansije, uključujući njegovog sekretara za medije i predsjedavajuću Savjeta republike, gornjeg doma parlamenta Belorusije.

EU pozdravila usaglašavanje Srbije sa odlukom o sankcijama

Za to vrijeme, šefovi diplomatija Evropske unije najavili su nove sankcije protiv bjeloruske vlade, koje su ovog puta usmjerene na 86 pojedinaca i entiteta u vlasništvu države.

Evropsko vijeće objavio je u ponedeljak saopštenje u kojem je pozdravio odluku zemalja kandidata za članstvo u EU - među kojima je i Srbija - da podrže restriktivne mjere.

Četvrtog juna, Evropsko vijeće je usvojio odluku da ojača postojeće restriktivne mjere u svjetlu situacije u Belorusiji zatvaranjem vazdušnog prostora EU za bjeloruske avione i zabranom pristupa aerodromima Unije.

"Zemlje kandidati - Republika Sjeverna Makedonija, Crna Gora, Srbija i Albanija, kao i Island, Lihtenštajn i Norveška, članice Evropskog ekonomskog područja (EEA) također su se usaglasile sa odlukom Vijeća", navodi se u saopštenju.

To znači da su se zemlje obavezale da svoju nacionalnu politiku usaglase sa odlukom Vijeća, dodaje se i ističe da EU pozdravlja odluku pomenutih zemalja.

Nove evropske sankcije odnose se na zvaničnike za koje se sumnja da su umješani u u prinudno sletanje aviona Ryanair-a u maju, kao i da su učestvovali u gušenju opozicionih protesta u Bjelorusiji koji traju od prošlog avgusta, kada je Aleksandar Lukašenko pobedio na izborima čiju je legitimnost osporila opozicija. Lukašenko je na vlasti od 1994.

Sankcije koje su objavljene u ponedeljak su mješavina zabrane putovanja i zamrzavanja imovine. Charles Michel, predsjednik Evropskog vijeća, poručio je na Twitteru: "EU danas šalje još jedan snažan signal podrške građanima Bejlorusije uvođenjem novih restriktivnih mera. Naša poruka režimu je savršeno jasna - oslobodite sve političke zatvorenike, zaustavite dalju represiju."

Među pojedincima stavljenim na evropsku crnu listu su zvaničnici iz sektora odbrane i vazdušnog saobraćaja. Evropski lideri će ove nedelje razgovarati o dodatnim, širim ekonomskim sankcijama koje su preporučili ministri vanjskih poslova.

Očekuje se da će buduće sankcije uključiti restrikcije na beloruski izvoz potaše i naftnih derivata kao i zabranu davanja kredita evropskih banaka Bjelorusiji. Kaznene mere će se donijeti u koordinciji sa drugim zapadnim saveznicima, uključujući EU, kasnije ovog mjeseca, rekli su zvaničnici EU.

Srbija, država koja sa promenjivim učinkom sedam godina pregovara o članstvu u Evropskoj uniji, a u poslednjih godinu i po nije otvorila nijedno pregovaračko poglavlje, gaji bliske veze sa Rusijom i Bjelorusijom vojno-političke saradnje.

Bjelorusija, Rusija i Srbija u subotu 19. juna zaključile su još jednu zajedničku vojnu vježbu "Slovensko bratstvo 2021", na teritoriji Rusije. Vojske tri države svake godine održavaju vojnu vežbu pod tim nazivom.

Potez kojim su se srpske vlasti početkom juna priključile deklaraciji EU o Bjelorusiji - analitičari koje smo kontaktirali u našim nedavnim pričama protumačili su kao pokušaj povećavanja šansi za deblokadu procesa pristupanja Srbije i otvaranje poglavlja.

"Ovo pridruživanje rezoluciji EU o Bjelorusiji da Srbija malo popravi utisak i poboljša svoje šanse da se taj proces deblokira. Radi se o dve stvari: s jedne strane pridruživanje i da se otklone primjedbe vezano za neusaglašavanje sa spoljnom politikom EU, a sa druge strane, mislim da u Srbiji procenjuju da se radi o vazdušnom piratstvu koje je nedopustivo", rekao je Glasu Amerike sredinom juna karijerni diplomata Zoran Milivojević.

Takođe, Daniel Serwer - profesor na Univerzitetu John Hopkins, tumačeći taj potez zvaničnog Beograda ocijenio je da vlasti Srbije nisu imale izbora.

"Da nije dat pristanak na to – Srbija bi vjerovatno bila označena kao država u nekoj vrsti začaranog kruga. Ne mislim da je Srbiji previše stalo do Lukašenka – za nju su prava stvar odnosi sa Rusijom. Znate, Moskva Vučiću u priličnom smislu gleda kroz prste. S vremena ne vrijeme može sebi da dozvoli da uvredi Moskvu. Jer, on ne pokušava da se svrsta ili pridruži Istoku – već da balansira između Evrope, Sjedinjenih Država, Rusije i Kine. Tako da ponekad istupa izjavama i potezima koji se ne dopadaju Rusima. Ali, to mijenja činjenicu da je sve više okrenut Moskvi i Pekingu", rekao je Serwer u intervjuu u kom je govorio i o nastavku dijaloga Srbije i Kosova, zastoju u evropskim integracijama Srbije i odnosima među zemljama Zapadnog Balkana.

Vlasti Srbije za sada se nisu oglašavale povodom spoljnopolitičkih poteza povučenih u vezi sa Bjelorusijom.

(VOA)